Σαρκώματα στη γάτα στα σημεία έγχυσης φαρμάκων

Σαρκώματα στη γάτα μπορούν να αναπτυχθούν στο σημείο έγχυσης οποιουδήποτε φαρμάκου,  όχι μόνο των εμβολίων.  Αυτά τα σαρκώματα στα λατινικά περιγράφονται ως Feline Injectionsite Sarcomas (FISS).

Ποια η σχέση των εμβολίων και των ενέσιμων φαρμάκων με τα σαρκώματα  στη γάτα;

Τα πρώτα περιστατικά  FISS στη γάτα αναγνωρίστηκαν αρχικά σαν μια ιστοπαθολογική νοσολογική οντότητα πριν από 25 περίπου χρόνια  και η εμφάνισή τους συνέπεσε με την ευρεία χρήση των αδρανοποιημένων εμβολίων για τη λύσσα και την ιογενή λευχαιμία.

Το γεγονός της εμφάνισης των όγκων σε ανατομικές περιοχές oπου συνήθως πραγματοποιούνται εμβολιασμοί ή άλλες φαρμακευτικές εγχύσεις, καθώς και η ανεύρεση αλουμινίου στην ιστοπαθολογική εξέταση (ουσία που αποτελεί συνήθως έκδοχο πολλών εμβολίων), οδήγησε στο συσχετισμό τους με την έγχυση υποδόριων φαρμάκων.

Ο παθογενετικός μηχανισμός σχετίζεται με την μετεμβολιακή φλεγμονή που προκαλείται από τα έκδοχα των αδρανοποιημένων εμβολίων, αλλά και από μη αδρανοποιημένα εμβόλια (πανλευκοπενίας), όπως επίσης και από διάφορα ενέσιμα φάρμακα (πενικιλλίνη μακράς δράσης, γλυκοκορτικοειδή βραδείας απελευθέρωσης). Πιθανολογείται και μια γενετική προδιάθεση εμφάνισης των σαρκωμάτων στις προσβεβλημένες γάτες.

Η συχνότητα εμφάνισης είναι περίπου 1 στις 10.000 γάτες που εμβολιάζονται.

Που εμφανίζονται τα FISS;

Εμφανίζονται κυρίως στο ακρώμιο, στους κενεώνες, στην έξω επιφάνεια των μηρών που αποτελούν και τα πιο συνήθη σημεία εγχύσεων.

Συνήθως εμφανίζονται ως και 3 χρόνια μετά τον εμβολιασμό και έχουν τη μορφή μη επώδυνης συμπαγούς μάζας, που μπορεί να εμπερικλείει κυστικές περιοχές.

Τα FISS είναι πολύ επιθετικά και διηθούν τοπικά τους ιστούς της περιοχής. Ακόμη και μετά τη χειρουργική τους εξαίρεση υπάρχει μεγάλη πιθανότητα υποτροπής  στο σημείο του χειρουργείου. Για το λόγο αυτό θα πρέπει η εκτομή να είναι επιθετική με χειρουργικά όρια  3 εκ. περιμετρικά της μάζας , ενώ μερικές φορές εάν η μάζα βρίσκεται σε εγγύτητα με πλευρές ή κάποιο άκρο, απαιτείται ακρωτηριασμός του άκρου και αφαίρεση πλευρών.

Πώς πρέπει να παρακολουθείται μετεμβολιακά μια γάτα για την έγκαιρη διάγνωση του σαρκώματος;

Αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητα των FISS, δημιουργήθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο μια ομάδα εκπαίδευσης των ιδιοκτητών για την πιθανότητα εμφάνισης σαρκωμάτων μετά από φαρμακευτικές εγχύσεις , η Vaccine-Associated Feline Sarcoma Task Force (VAFSTF). Σύμφωνα με τις οδηγίες της ομάδας αυτής , ο ιδιοκτήτης οφείλει να παρακολουθεί και να ψηλαφεί το σημείο του εμβολιασμού και να ενημερώσει άμεσα τον κτηνίατρο αν διαπιστώσει :

  • Εμφάνιση οζιδίου που δεν υποχωρεί 3 μήνες μετά τον εμβολιασμό
  • Η διάμετρος του οζιδίου είναι μεγαλύτερη από 2 εκ.
  • Όταν οι διαστάσεις του οζιδίου αυξάνονται 1 μήνα μετά την εμφάνισή του.

Που πρέπει να γίνονται τα εμβόλια και οι φαρμακευτικές  εγχύσεις στη γάτα ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης FISS;

Σύμφωνα με τις οδηγίες του American Association of Feline Practitioners (ΑΑFP) η έγχυση  :

  • Αντιλυσσικού εμβολίου θα πρέπει να γίνεται στην έξω επιφάνεια του οπίσθιου δεξιού άκρου και κάτω από το γόνατο ( Rabies-Right)
  • Της ιογενούς λευχαιμίας στο ίδιο σημείο αλλά στο αριστερό άκρο ( Leukemia-Left)
  • Το εμβόλιο για ερπητοϊό -1, καλυκοϊό,παρβοϊό και χλαμύδια στην έξω επιφάνεια του δεξιού ή αριστερού πρόσθιου άκρου κάτω από τον αγκώνα.

Σύμφωνα με την World Small Animal Veterinary Association (WSAVA):

  • Τα αδρανοποιημένα εμβόλια της λύσσας και της ιογενούς λευχαιμίας να γίνονται στην πλάγια κοιλιακή /πλάγια θωρακική χώρα
  • Τα ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης (ΕΛΔ) οπουδήποτε αλλού εκτός από το ακρώμιο, ώστε σε περίπτωση εμφάνισης μετεμβολιακού σαρκώματος να είναι εύκολη η χειρουργική αφαίρεσή του.

 Οι διαβητικές γάτες που κάνουν κάθε μέρα ινσουλίνη, κινδυνεύουν να εμφανίσουν σάρκωμα τέτοιου τύπου;

Η ινσουλίνη δεν έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί ουσία που θα μπορούσε να προάγει τον σχηματισμό σαρκώματος και δεν έχει συνδεθεί μέχρι στιγμής με την εμφάνιση FISS στις γάτες. Συνεπώς οι διαβητικές γάτες δεν κινδυνεύουν η  χορήγηση ινσουλίνης να οδηγήσει σε σχηματισμό σαρκωμάτων.